گزیده ای از جلسه سخنرانی استاد قائم مقامی

پيرو برگزاري جلسه سخنراني استاد بزرگ احسان قائم مقامي درباره اصول آمادگي براي مسابقات، گزارش فني جلسه تقديم علاقه مندان مي شود. جا دارد از جناب آقای سیامک آزادواری که گزیده ای از این جلسه را در اختیار سایت آچمز قرار دادند، تشکر و قدردانی نماییم.

پس از اعلام برنامه توسط محمدابراهیم زاده، مهندس هادی کریمی دبير فدراسیون
ضمن خیر مقدم به میهمانان، از فعاليت هاي كميته آموزش و پژوهش قدرداني نمود.
دبير فدراسيون حضوري فعال و دلگرم كننده در برنامه هاي كميته آموزش و پژوهش دارد.
اا

گزیده ای از جلسه سخنرانی استاد قائم مقامی
با تشکر از جناب آقای سیامک آزادواری

پس از اعلام برنامه توسط جناب آقای محمد ابراهیم زاده و خیر مقدم جناب آقای هادی کریمی، استاد بزرگ احسان قائم مقامی ضمن اظهار خرسندی از حضور در جمع اهالی شطرنج، سخنرانی را با تقسیم کردن موضوع به دو بخش «مسابقه و فضای مسابقه» و «آمادگی برای مسابقه» آغاز نمود.

وی در تشریح مسابقه و رقابت گفت: مسابقه فضایی است برای یک عملکرد اجتماعی و در حقیقت با هم بودن در یک رقابت سالم. قهرمان کشورمان مواردی که باید در هر مسابقه مورد توجه قرار گیرد را به شرح زیر عنوان کرد:

1- مسابقه و فضای مسابقه

-  تعیین هدف از شرکت در مسابقه

تعیین هدف صحیح و تلاش برای دستیابی به آن اولین و مهمترین مسئله برای شرکت در هر مسابقه است. هدف بهتر است با بعد زمان و ایده های انسانی تلفیق شود. اگر هدف شما محدود بوده و افق دیدتان در دستیابی به مقاصد کوتاه مدت و مختصر خلاصه شود خیلی زود اقنا می شوید و ممکن است شکست ها برایتان خیلی تلخ تر باشد. پس بهتر است افق دورتر و مطلوب را در نظر گرفت.

- تعیین مسئولیت شما در آن مسابقه به جهت رعایت حقوق دیگران و احترام به دیگران
(در هر شرایطی تا آخرین دور به مسابقات ادامه دهید)

-  حضور در مراسم اختتامیه (حتی اگر نتیجه مطلوبی نداشته اید)

-  هدایت فضای مسابقه به نفع خودتان بدون آسیب رساندن به حقوق دیگران
(تعامل خوب با دیگران از جمله: برگزار کنندگان، داوران، مربیان، بازیکنان، خبرنگاران و ...)

-   مطالعه لازم و کافی و استفاده از تجربیات افراد با تجربه

-  آسیب های احتمالی:

مسابقه یک محیط اجتماعی پرتنش می باشد که احتمال وجود برخوردهای مختلف (سازنده - مخرب) وجود دارد. بنابراین باید آماده هر گونه برخورد باشید.

-  حمایت های روحی و روانی مربیان و تیم همراه بازیکن

-  مطالعه و بررسی زندگی نامه بازیکنان بزرگ و نحوه آماده سازی آن ها برای مسابقه و همچنین رفتار آن ها در طول مسابقات

- نکاتی که در برنامه های آماده سازی بازیکنان شاخص دیده می شود:

1- تلاش و پشتکار
2- احترام به حقوق دیگران
3- برخورد مناسب با بردها (عدم تخریب حریف و غرور نابجا)
4- برخورد مناسب با باخت ها
5-  الزام به حضور در مراسم اختتامیه
6- آمادگی روحی و روانی برای رویارویی با هر نتیجه ای
7- خویشتن داری و تسلط بر خویشتن در حین بازی
(موقعیت های مختلف در حین بازی در چهره و ظاهر آن ها بروز نمی کند)
8- قرارهای ذهنی بازیکن با خودش و تصویرسازی هر موقعیت (نحوه رفتار در صورت برد یا باخت، در صورت اشتباه فاحش در بازی، وقتی برای حریف دام می گذارید، بازیکن خیلی خوبی را می برید و ...)

-  یک مسیر کلی در شطرنج را که با ابعاد انسانی آمیخته شده برای خود ترسیم کنیم و به هر برد یا باخت مقطعی نگاه نکنیم.

-  نحوه برخورد با قهرمان بعد از بازی (مربی یا تیم همراه بعد از برد یا باخت نباید بیش از حد خوشحال یا ناراحت شوند و باید اجازه دهند بازیکن به حالت تعادل برگردد)

بعضی از رفتارهای ناصحیح همراهان (والدین، دوستان، مربیان و ...) ممکن است باعث شود نتیجه از دست برود یا شخص به زودی آن رشته را ترک کند.

- نظم و برنامه در حین مسابقات
(بعنوان مثال در روزی که استراحت است هیچ کس آقای آناند را در محوطه نمی بیند!)

- اگر در اطراف شما افراد منفی هستند باید از آن ها دوری کرده و سعی کنید با افراد موفق و مثبت ارتباط برقرار کنید.
ا
دانستن حقوق بازیکن و قوانین و مقررات مسابقات

- در چه مواقعی می توان به رفتار بازیکنان، داوران، تماشاگران و ... اعتراض نمود.

- اطلاع کامل از برنامه مسابقات و تغییرات احتمالی (بعنوان مثال آقای آناند در رویارویی با کاسپاروف در فرانسه تغییر ساعت دور آخر به ساعت 3 را به دلیل عدم تسلط به زبان فرانسه اشتباه متوجه شد و دور اول را بازنده شد)

ا
2- آمادگی برای مسابقات

آمادگی را به طور خلاصه به چهار بخش تقسیم کرده و به هر یک می پردازیم:

-  آمادگی جسمانی
-  آمادگی روانی
-  آمادگی فنی و تکنیکی
- مسائل حاشیه ای
(تدارکات، امکانات سخت افزاری و نرم افزاری، امکانات رفاهی و ...)

 

آمادگی جسمانی

علی رغم این که در تصور عموم مردم شطرنج رشته راحتی است باید بدانیم که شطرنج به لحاظ میزان مصرف انرژی در کنار بوکس قرار دارد و میزان کالری مصرف شده در یک مسابقه شطرنج از فوتبال بیشتر است.

92% انرژی انسان از طریق فعالیت مغزی و %8 از طریق فعالیت های جسمی مصرف می شود!

92% انرژی انسان از طریق فعالیت مغزی و %8 از طریق فعالیت های جسمی مصرف می شود! به عنوان نمونه در یک مسابقه شطرنج که حدود 6 ساعت طول کشید در حدود 1.6 کیلوگرم وزن کم کردم! در رویارویی با کارپف با بهترین برنامه غذایی و بدنسازی در طی 8 روز حدود 4 کیلوگرم وزن کم کردم!!

ا
نکته: با توجه به انرژی بسیار زیادی که در حین مسابقات مصرف می شود و فشار جسمی و فکری وارده می بایست موارد زیر رعایت شود:

- انجام برنامه ورزشی مرتب
(حداقل هفته ای سه نوبت و هر نوبت 40 تا 60 دقیقه طوری ورزش کنید که عرق کنید)

- در حین مسابقات حتماً به طور مرتب آّب بنوشید.
(بازی شطرنج به شدت آب بدن را کم می کند)

- تنفس صحیح و عمیق قبل یا در حین مسابقه به اکسیژن رسانی بهتر و همچنین تنظیم ضربان قلب کمک می کند.

- حرکات اصلاحی بدن: با توجه به فرم نشستن طولانی پشت میز نیاز است جهت جلوگیری از مشکلات گردن، ستون فقرات، شانه ها و .. تعدادی از حرکات و نرمش های اصلاحی را به صورت روزمره انجام دهند. (مثلاً ایستاده و دست ها بصورت کرال پشت حرکت نماید برای جلوگیری از افتادگی و جلوآمدن شانه ها)

- شنا روی زمین بصورت روزانه دو نوبت و هر بار 12 مرتبه

- داشتن تغذیه مناسب برای جسم و مغزا

- مصرف مایعات بدون شکر  و چربی
- مصرف کلسترول به اندازه کافی
- مصرف میگو و ماهی و غذاهای دریایی
- مصرف دانه های روغنی و کم حجم در حین مسابقات
- فاصله صرف غذا تا شروع مسابقه حداقل 1 تا 1.5 ساعت باشد
- با معده خالی سر مسابقه نروید
- در طی بازی حتماً از مایعات و قندهای طبیعی استفاده کنید
(میوه مورد علاقه اسپاسکی زردآلو بوده است)
- مصرف میوه ها و سبزیجات تازه به خصوص قبل از مسابقه
سیب میوه مناسبی است اما موز از بهترین میوه ها برای قبل از مسابقه است چرا که کالری بالا با حجم کم دارد و ضمن تنظیم ضربان قلب، آرامش بخش است.
اا

آمادگی روانی

- رسیدن به آرامش مطلوب می تواند نقش بسیار مفیدی در کسب نتایج بهتر داشته باشد.

- آشنایی با رشته هایی مثل یوگا، تی ام، ریلکسیشن برای دستیابی به آرامش ذهنی توصیه می شود.

البته همه این موارد در صورتی محقق می شود که ذهن شما آن را بپذیرد و گفتگوی درونی و افکار زائد (ترس از نام حریف، فضای مسابقه، اتفاقات بعد از باخت، تفکر بیهوده به افزایش یا کاهش ریتینگ و ...) را حذف کنید.

- بیش از هر چیزی ورزش کردن می تواند در افزایش شادی و اکسیژن رسانی و تنظیم ضربان قلب و کاهش گفتگوی درونی موثر باشد.

- استفاده از موسیقی مناسب
ا

آمادگی فنی

- حتماً برنامه روزانه خود را به گونه اي تنظيم كنيد كه برنامه تمريني ثابت (حداقل دو ساعت) در آن گنجانيده شده باشد. تمرین روزانه ولو با مقدار زمانی کم از تاثیرگذارترین بخش های آماده سازی بازیکنان در مسیر پیشرفت است به شرط این که مداوم و منظم باشد.

- متدهای تکنیکی برای هر مسابقه باید توسط مربی تدارک دیده شود. مثلاً ممکن است در مسابقه رده های سنی از واریانت های یک بار مصرف استفاده شود یا برای یک بازیکن از شروع خاصی استفاده نمود. مربی خوب باید با دیدن بازی های اشخاص، شخصیت و نقاط ضعف و قوت آن ها را آنالیز کرده و به بازیکن گوشزد نماید.

- استفاده از سخت افزار لازم
(مثلاً در مسابقات جام جهانی در دیدارم با نایر به همراه آقای یاکوویچ یک واریانت را اصلاح کرده و تدارک دیده بودیم. وقتی به آن وضعیت رسیدیم حریف من پس از 20 ثانیه پاسخ داد و بعداً مشخص شد حریفم همان واریانت را با کامپیوتری بسیار قوی تر آنالیز کرده بود!)

- مربی باید با توجه به جدول و برای حریفان احتمالی برنامه مشخصی داشته باشد.

- انجام تمرین های تاکتیکی از 20 روز قبل از مسابقه بسیار مفید است.
(هم اشتیاق می آورد و هم احساس پیشرفت می دهد)

- برنامه مشخص برای شروع بازی و گشایش ها

- الگو داشتن برای تمرین ها
(حتماً باید یک بازیکن بزرگ را به عنوان الگو برای خود انتخاب کرده و مانند او تمرین کنید)
ا

مسائل حاشیه ای

- از چند روز قبل از شروع مسابقه، نظم زندگي تان را با شرايط مسابقه تطبيق دهيد. برای مثال اگر خواب نیمروزی دارید و قرار از چند روز دیگر حوالی ساعت 3 پای میز مسابقه بنشینید بهتر است از چند روز قبل خواب نیمروزتان را به نحوی تنظیم کنید که یک ساعت و نیم از قبل از ساعت 3، خواب نیمروزی تان به پایان رسیده باشد.

- از جمله موارد مهم در نظر گرفتن موقعیت آب و هوایی و جفرافیایی محل مسابقه است. (به عنوان مثال مسابقه فینال قهرمانی جهان امسال بین آناند و گلفاند در روز 14 ماه می شروع شد در حالی که تیم آناند از روز 3 ماه می در مسکو حضور داشتند!!)

- امکانات سخت افزاری و نرم افزاری پیشرفته

- تیم همراه شما در یک سفر مسابقاتی بسیار مهم است.
(چه از لحاظ تکنیکی و چه از لحاظ روحی و روانی و حمایتی)

- تقویم مسابقات

- امکانات و تدارکات در زمان مسابقات
(مسائل رفاهی، فاصله تا محل مسابقه و ...)

ا
مشاهده گزارش تصویری این جلسه