رخ به رخ (5) با استاد بزرگ اصغر گلی زاده

"اصغر گلی زاده" از اعضای ثابت سال های اخیر تیم ملی شطرنج کشورمان است. او که تبریزی است در سال 1391 پس از 52 سال به انتظار آذری ها برای کسب عنوان قهرمانی شطرنج ایران پایان داد. اصغر اخیراً کم کار شده و به ندرت در مسابقات حضور می یابد. با او رخ به رخ شدیم تا ببینیم ماجرا از چه قرار است ...

 

سلام آقای گلی زاده، از این که دعوت ما را پذیرفتید، ممنونیم.

سلام، خواهش می کنم. در خدمت شما و مخاطبان گرامی تان هستم.

شما یکی از پرکارترین شطرنج بازان کشورمان بودید، علت کم کار شدن اخیرتان چیست؟

برخی مسائل باعث کاهش انگیزه هایم شده است. البته مشغله هایی همچون ارائه پایانه نامه نیز داشتم.

راجع به رشته تحصیلی و پایانه نامه تان که در جریانم ماه ها درگیرتان کرده است، بگویید؟ 

رشته ام کارشناسی ارشد فیزیولوژی ورزشی است. حدود شش ماه درگیر تدوین و ارائه پروژه ام که به شطرنج نیز ربط داشت بودم. به همین دلیل علی رغم اشتیاق فراوان و میل باطنی نتوانستم در قهرمانی کشور سال گذشته حضور بیابم که از این موضوع بسیار ناراحت هستم. عنوان پایانه نامه ام «بررسی تاثیر تمرینات مقاومتی بر روی سیستم ایمنی شطرنج بازان» بود.
 

خوشبختانه از پایانه نامه تان با موفقیت دفاع کردید. پس چرا پس از آن همچنان کم کار هستید؟ مخصوصاً با وجود این که شما اغلب در مسابقات برون مرزی نتایج مطلوبی کسب می کنید، چند مسابقه خوب برون مرزی بدون حضور شما برگزار شد.

بعد از پایان نامه، هرچند که قصد ادامه تحصیل در مقطع دکترا را دارم، سیمولتانه ی 700 نفری در تبریز داشتیم و پس از حضور در هفته ی پایانی لیگ برتر، تمریناتم را دوباره آغاز کردم. در یکی دو مسابقه نیز شرکت کردم که نتایجم مطلوب نبود اما به هر حال برای بازگشت به زمان بیشتری نیاز دارم. البته مربی گری چند تن از شطرنج بازان نوجوان شاخص کشورمان را نیز بر عهده دارم که خود بسیار وقت گیر است. اما یکی از دغدغه های اصلی ام که متاسفانه مانع از حضورم در مسابقات برون مرزی شده است، مشکل خروج از کشور به علت خدمت سربازی است. قبلاً که دانشجو بودم می توانستم آسان تر مجوز خروج بگیرم. امیدوارم فدراسیون بتواند در این زمینه کمک های موثرتری به من کند.

گفتید از انگیزه هایتان کاسته شده است. اگر امکان دارد لطفاً بفرمایید دقیقاً چه اتفاقاتی افتاده است که این را می گویید؟

مثلاً اولین قهرمان کشوری بودم که به مسابقات قهرمانی آسیا اعزام نشدم!!

بله، در جریان هستیم و در آن زمان هم بارها نسبت به این موضوع واکنش نشان دادیم. حتی رئیس وقت فدراسیون مجبور شد بگوید که شما به علت مشغله تحصیلی به قهرمانی آسیا اعزام نشدید. دقیقاً ماجرا چه بود؟

خیر، اصلاً این گونه نبود. حتی حاضر بودم بخشی از هزینه ها را خودم متقبل شوم.

در سال 89 بعد از آن واقعه ی تلخ محرومیتی که از سوی فدراسیون گریبانگریم شد آمدم که ثابت کنم که آن ها اشتباهی ناعادلانه در مورد من مرتکب شده اند. در سال 90 بازگشتم و دوباره شروع پر فروغی داشتم و ضمن صدرنشینی مشترک در قهرمانی کشور، نایب قهرمان شدم. در سال بعد یعنی سال 91 مقتدرانه قهرمان کشور شدم اما با وجود این که بازیکن ثابت تیم ملی نیز بودم به مسابقات قهرمانی آسیا اعزام نشدم. حتی آقایان گفتند که اعزام نمی کنیم چون شانس مقام ندارید در حالی که سال قبلش با قرار گرفتن در رده چهاردهم بهترین عملکرد را در بین بازیکنان حاضر ایرانی در قهرمانی آسیا داشتم. آن سال، تنها نیم امتیاز بیشتر من را راهی جام جهانی می کرد. متاسفانه این موارد در روحیه ام تاثیر بسیار منفی داشت.

چه خبر از تیم تان؟ چیدمان تیم شما با این که مدافع عنوان قهرمانی هستید از همه ی تیم ها زودتر مشخص شد. آیا بالاخره «شهرداری تبریز» به مسابقات شهرهای آسیا در سریلانکا اعزام می شود؟ همچنین لطفاً برای مخاطبان بگویید که تاکنون چند بار قهرمان لیگ برتر کشور شده اید.

با این که برای بستن تیم مان ملاحظاتی مثل آذری زبان بودن بازیکنان خارجی داشتیم اما امسال هم توانستیم تیم مان را زودتر از بقیه تیم ها ببندیم و با تمام قدرت آماده دفاع از عنوان قهرمانی هستیم. مجدانه به به دنبال حضور در سریلانکا هستیم اما حضورمان فعلاً قطعی نشده است. ظاهراً در صورت حضور، تیم مان بخت نخست قهرمانی خواهد بود. امیدوارم روال اداری این قضیه هر چه زودتر طی شده و در این مسابقات حضور بیابیم. جا دارد از حمایت های ویژه ی شورای شهر تبریز، شخص شهردار تبریز و مدیر عامل باشگاه شهرداری تبریز نیز تشکر و قدردانی کنم.

بنده تاکنون با تیم های «شهرداری تبریز»، «بانک شهر»، «پرسپولیس» و «تهران» قهرمان لیگ برتر کشور شده ام.
 

اخیراً اعلام شد که مرحله نهایی قهرمانی کشور به صورت دوره ای [و نه دیگر سوئیسی] برگزار می شود. همچنین قرار است 5 نفر برتر مستقیماً به مسابقات المپیاد جهانی اعزام شوند. نظرتان راجع به این موارد چیست؟

من سابقه ی حضور هم در فینال دوره ای و هم در فینال سوئیسی را دارم. برگزاری مرحله نهایی قهرمانی کشور به صورت دوره ای مطلوب است چرا که اغلب منجر به شناسایی شایسته ترین ها می شود اما موافق انتخاب مستقیم 5 نفر اول برای حضور در المپیاد جهانی که معتبرترین مسابقه شطرنج تیمی جهان است، نیستم. مثلاً خود بنده سال گذشته به علت پایان نامه نتوانستم در قهرمانی کشور حضور بیابم. همچنین عده ای دیگر از بازیکنان شاخص کشورمان به علت مشغله ی تحصیلی در خارج از کشور و حتی به علت نبود سلامت جسمانی حضور در فینال قهرمانی کشور سال گذشته را از دست دادند. این قضیه به این شکل چندان به دل نمی چسبد و کلاً بهتر بود ملاحظاتی برای شرایط خاص در نظر گرفته می شد.

شما چه سیستمی را پیشنهاد می کنید؟

سیستمی که 7 نفر اردوی تیم را تشکیل می دادند جالب بود. 5 نفر قهرمانی کشور به علاوه 2 نفر منتخب به اردو راه یابند. پس از آن می توان با در نظر گرفتن مسابقات انتخابی یا مشاهده عملکرد اخیر بازیکنان، پنج نفر نهایی تیم ملی را مشخص کرد.

به نظر من این که نیرومندترین تیم به المپیاد اعزام شود بسیار مهم است و طبیعتاً در نتیجه نیز بسیار موثر خواهد بود. مثل المپیاد جهانی خانتی مانسیسک که بهترین تیم، بهترین عملکرد را کسب نمود.
 

تمریناتتان انفرادی است یا زیر نظر مربی؟ همچنین از شما می خواهم نظرتان را راجع به آقای "کنستانتین لاندا" سرمربی روس تیم ملی بگویید. این سوال را کردم زیرا در صحبت هایی که با ملی پوشان داشته ام، اکثراً رضایت چندانی از عملکرد ایشان نداشته اند.

همانطور که گفتم تمریناتم را به صورت جدی شروع کردم. مربی ای در کار نیست. البته دیگر مجبور شده ام به این موضوع عادت کنم چرا که از اول روی پای خودم بوده ام.

راجع به آقای لاندا هم باید بگویم سال های اول حضور ایشان بسیار موثرتر از سال های اخیر حضور ایشان بود. شاید به این دلیل باشد که به خاطر مشکلات مالی اخیر، ایشان تمرکز و انگیزه کمتری داشت. البته به نظرم ماجرای تلخ بازی های داخل سالن نیز از کاسته شدن اعتماد بازیکنان و حرف شنوی بازیکنان از ایشان موثر بود. بله، مثلا در همین المپیاد نروژ اکثر ملی پوشان از ایشان ابراز نارضایتی داشتند. در اوایل در کلاس های خصوص که با آقای لاندا داشتیم کمک بیشتری از ایشان در انتخاب شروع ها و استراتژی بازی می گرفتیم اما اخیراً به نوعی از ارائه شاخه های مختلف امتناع می کرد. حتی بعضاً شک و دودلی بازیکنان منجر به این می شد که بدون مشورت با او و با داشته های خودشان به پشت میز بروند.
 

اکثر همتایان شما شطرنج حرفه ای را از سنین شش هفت سالگی آغاز کرده اند و اما راجع به شما این گونه نبوده است. شطرنج حرفه ای را از چه زمانی آغاز کردی؟ همچنین اگر امکان دارد بگویید معمولاً روزانه چقدر تمرین و مطالعه شطرنجی داشته و دارید؟

بله، من از کودکی با شطرنج آشنا شدم اما شطرنج حرفه ای را نسبت به همتایانم بسیار دیر آغاز کردم. اولین قهرمانی کشورم رده سنی زیر 14 سال!! بود. البته سعی بسیار نمودم که با پشتکار بسیار، این خلا را پر کنم. در سال 1385 قهرمان زیر 16 سال کشور شدم و همچنین در همان سال با صعود به مرحله فینال و با وجود این که کمترین درجه بین المللی را در فهرست اولیه داشتم موفق شدم به مقام سوم مسابقات قهرمانی بزرگسالان کشور دست یابم. در آن زمان من روزانه 6 تا 7 ساعت مطالعه و تمرین مداوم داشتم ضمن این که 4 الی 5 ساعت نیز در شبکه های آنلاین بازی می کردم. یعنی چیزی حدود حداقل 12ساعت!! در روز

اکنون با این که مدت زیادی نیست پایانه نامه ام را ارائه کرده ام و قصد ادامه تحصیل در مقطع دکترا را نیز دارم روزانه بین 4 الی تا 5 ساعت مطالعه، تمرین دارم و بررسی های بازی هایم می پردازم که امیدوارم به توانم این زمان را ارتقا دهم. آرزویم عبور از مرز درجه 2600 و حتی رسیدن به درجه 2700 است.

از وضعیت تاهلت بگو، آیا تمرینات مداوم و وقت گیر، تاثیر منفی ای در زندگی شخصی ات ندارد؟

در 14 آذرماه سال 1389، دو سه روز پس از بازگشت از بازیهای آسیایی گوانگجو، ازدواج کردم و خدا را شکر تاکنون به همراه همسرم زندگی خوبی داریم.

الگوی شطرنجی ات کیست؟

از کودکی طرفدار "بابی فیشر" بودم. اولین کتاب شطرنجی زندگی ام «101 حرکت برنده از فیشر» بسیار رویم تاثیرگذار بود و شب های زیادی با این کتاب خوابیدم. اغلب اوقات بازی ها، شروع ها، تم و الگوهای "فیشر" را دنبال می کردم و سعی داشتم شبیه به او بازی کنم. در شطرنج بازان مدرن و در قید حیات شاید باید بگویم "مگنوس کارلسن" چرا که شطرنج را زنده نگاه داشته است و بیش از تئوری و حفظیات تکیه بر خلاقیت دارد اما در بین بازیکنان معاصر همواره سبک پوزیسیونی "لوون آرونیان" مورد علاقه ی من بوده است. با مطالعه بازی های او نکات مهمی آموخته ام.

بازهم از این که وقت خود را به ما دادید و همچنین از پاسخ های صادقانه تان سپاسگزاریم. در پایان مصاحبه، لطفاً اگر نکته ای به نظرتان می رسد، بفرمایید.

با تغییر مدیریت فدراسیون و حضور آقای "سیدامیر حسینی" که ظاهراً با جذب اسپانسر، آوردن تیم های مطرح و تدوین طرح تشویقی سعی در رونق و پیشرفت رشته ورزشی مان دارند، امیدوار شده ام. با این نوجوانان و جوانان ارزنده ای هم که داریم می توانیم انتظار آینده ی روشنی داشته باشیم. هم از آقای "حسینی" تشکر می کنم و هم از ایشان تقاضا دارم حمایت موثرتری از بازیکنان از جمله استادان بزرگ که با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می کنند، داشته باشند. در پایان از جنابعالی ممنونم و برای شما و تک تک اعضای خانواده بزرگ شطرنج کشورمان آرزوی بهترین ها را دارم.