ادامه دست نوشته های یک داور شطرنج (168)

سوال: "گورت" عزیز، آیا بازیکنی می تواند با برگه ثبت ناقص ادعای تساوی یا برد کند؟ هیج قانونی در قوانین مصوبه فیده در این مورد که یک بازیکن می تواند ادعای برد با برگه ثبت کامل کند، مشخص نشده است اما در تنها در مورد نتایج بازی صحبت به میان آمده  است. از روشنگری های شما سپاسگذارم، بسیاری از بازیکنان برگه ثبت ناقص را تنها با درج نتیجه بازی به داور تسلیم می کنند. چه تنبیهی برای این نوع بازیکنان می توان متحمل دانست؟

جیمز نئو از فیلیپین

پاسخ: شما درست می فرمایید. هیچ بند قانونی در مورد این که بازیکنان باید با برگه ثبت کامل نتیجه بازی را ارائه دهند، نوشته نشده است. نتیجه اینکه در بسیاری موارد داور باید بداند که در بازی چه اتفاقاتی افتاده است. این در وضعیت های ادعای تساوی پیش می آید و در وضعیت هایی که بازیکنی ادعا می کند که حریف از حد زمانی مقرر تجاوز کرده است. و هنگامی این امر مشکل می شود که دو برگه ثبت ارائه شده پس از بازی ناقص می باشند و همچنین نتایج ثبت شده بر روی آن ها هم فرق دارند. هر چند چنین مواردی نادر هستند. این امر یک بار در یک دوره مسابقات آزاد، برای من اتفاق افتاد: خوشبختانه من بازیکنان را مجاب به کامل کردن برگه های ثبت و تایید نتیجه بازی کردم.

من از آن دسته از کسانی نیستم که برای هر نوع خطایی جریمه در نظر بگیرم اما در برخی موارد لازم است. در مورد کامل نبودن برگه های ثبت، باید بازیکنان را مجبور به کامل کردن این امر نمود که این خود بهترین جریمه است.

با نظر به سوال اول شما، من پیشنهادی را در نشست هیات داوران فیده جهت بحث در مورد این نکته که بازیکن مدعی نتیجه باید با برگه ثبت کامل ادعایش را ارائه کند. همانند آنچه در قوانین مصوبه شطرنج ایالات متحده امریکا پیش بینی شده است. به عقیده من هنگامی یک ادعا قابل قبول است که بازیکن مدرکی دال بر درست بودن ادعایش ارائه دهد.

سوال: "گورت" عزیز، در مطلب ماه مارچ 2012 شما ذکر کرده اید که یک بازیکن نباید به حریف اعلام کیش کند. اما آیا مجاز به گفتن کلمه کیش است؟ من دریافته ام که طبق عادت سخت است که از آن اجتناب کرد به خصوص وقتی که حریف چند حرکت کیش دهنده را به صورت مکرر انجام می دهد و هر بار کلمه کیش را بر زبان می آورد. من فکر می کنم که یک بازیکن در صورتی باید در طول بازی حرف بزند که تنها قوانین آن را مجاز دانسته باشد، همانند هنگامی که بازیکن قصد پیشنهاد تساوی، تسلیم شدن و یا اعلام قصد مرتب کردن مهره ای را دارد. آیا شما با این گفته موافقید؟

با تشکر، بی. ینسن از دانمارک

پاسخ: شما درست می فرمایید. اما من می توانم درک کنم که برخی بازیکنان (به ویژه بازیکنان مسن) به صورت مودبانه اعلام می کنند که شاه حریف را کیش کرده اند. اما به صورت عادلانه باید در نظر داشت که در هیچ زمان از بازی نباید عملی را انجام داد که بر تمرکز حریف اثر سوء بگذارد. ساده ترین راه اطلاع دادن به حریف در هنگامی است که این اعلام برای حربف لازم است و حریف از این کرده شما متشکر باشد. اما در واقع دلیلی برای تکرار آن وجود ندارد.

سوال: سلام "گورت"، داور باید بر اجرای قوانین مراقبت کامل داشته باشد. یکی از این موارد این است که بازیکنان حرکات را بر روی برگه ثبت به صورت خوانا و قانونی بنویسند. من اغلب یسیاری از برگه های ثبت را دیده ام که ناخوانا و غیر قانونی نگاشته شده اند و تا به حال موردی را ندیده ام که طی آن بازیکنی به خاطر ناخوانا و یا غیر قانونی نگاشتن برگه ثبت تنبیه شده باشد. اگر چنین شود چه نوع تنبیهی را می توان برای آن در نظر گرفت؟

روز خوبی داشته باشید، بروس پولارد از نیوزیلند

پاسخ: کلمه غیر قانونی جای بحث دارد. به طور عموم امکان دارد که بتوان حرکات ثبت شده را خواند. من تنها در یک مورد، بازیکنی را دیدم که نوشته هایش به صورت غیر قانونی بود. او شروع به نوشتن به صورت منطقی کرد. اما پس از سپری شدن بیست حرکت و هنگامی که درتنگی وقت قرار گرفت طوری حرکات را ثبت می کرد که قابل خواندن نبود. بیش از این فراموش می کرد که حرکات را ثبت کند و  هنگامی که داور متوجه این امر شد، وی را مجبور به نوشتن حرکاتی که از قلم انداخته بود کرد و  او هم چنین کرد. به عقیده من این بازیکن در اثر فشارهای عصبی از حریف برای کامل کردن برگه ثبتش استمداد می طلبد که در این صورت باید چند دقیقه از زمان تفکرش به نشانه تنبیه کسر شود.

من تا به حال بازیکنی را به خاطر دست خطش تنبیه نکرده ام و چنین موردی را سراغ ندارم. چه نوع تنبیهی را باید در نظر گرفت؟ یک هشدار و یا کم کردن چند دقیقه از وقتش و یا اضافه کردن چند دقیقه به وقت حریف را می توان به عنوان جریمه تنبیهی اعمال کرد. اما به طور حتم نباید جریمه طوری باشد که به باخت بازیکن منتهی شود.

سوال: "گورت" عزیز، در یک دوره مسابقه در مصر بازیکنی (که در تنگی وقت قرار داشت) به  داور اطلاع داد که باید به دستشویی برود. داور که عنوان داوری فدراسیون جهانی شطرنج را داشت به او گفت: در وقت خودت. من که سر داور مسابقه بودم هنگامی که از این وضعیت مطلع شدم، متوجه شدم که بازیکن در وضعیت بازنده ای قرار دارد. من دخالت نکردم. چند دقیقه بعد این بازیکن بازی را باخت. نظر شما در مورد تصمیم اتخاذه شده توسط داور چیست؟ با تقدیم احترام.

داور بین المللی احمد یحیی از مصر

پاسخ: شما نوشته اید که "داور گفت در وقت خودت" معنی این پاسخ چیست؟ چندین امکان وجود دارد:

1-  بسیار خوب، اما در طی غیبت ،ساعت شما باید کار کند.
2-  بسیار خوب، شما می توانید هنگامی که ساعت شما در حال کار کردن است و نوبت حرکت با شماست بروید.
3-  بسیار خوب، وقتی که نوبت حرکت شماست، ساعت شما در حال کار کردن است و ما آن را متوقف نخواهیم کرد.
4-  بسیار خوب، شما باید منتظر انجام حرکت حریف بمانید و پس از آن بروید.

پاسخ سوم تنها پاسخ صحیح است. اگر منظور داور از گفته اش به غیر از از سه گزینه مطرح شده باشد در این صورت عمل وی اشتباه بوده است.

در پایان من نظر شما را به آخرین جمله ار بند 12.2 از قوانین شطرنج جلب می کنم: "بازیکنی که نوبت حرکتش است اجازه ندارد تا سالن محل برگزاری مسابقه را مگر با اجازه داور مسابقه ترک کند."

 دست نوشته های یک داور شطرنج